1 Then said the high priest, Are these things so?
1 Sinabi ng pinakapunong pari, "Totoo ba ang mga bagay na ito?"
1 Unya miingon ang labaw nga pari, Ingon ba diay niini kining mga butanga?
2 And he said, Men, brethren, and fathers, hearken; The God of glory appeared unto our father Abraham, when he was in Mesopotamia, before he dwelt in Charran,
2 At sumagot si Esteban, "Mga ginoo, mga kapatid, at mga magulang, makinig kayo. Ang Diyos ng kaluwalhatian ay nagpakita kay Abraham na ating ama noong siya'y nasa Mesopotamia, bago siya nanirahan sa Haran.
2 Ug siya miingon, Mga tawo, mga igsoon, ug mga amahan, paminaw; Ang Dios sa himaya mipakita ngadto sa atong amahan nga si Abraham, sa diha nga siya didto pa sa Mesopotamia, sa wala pa siya mopuyo sa Karran,
3 And said unto him, Get thee out of thy country, and from thy kindred, and come into the land which I shall shew thee.
3 Sinabi sa kanya, 'Iwan mo ang iyong lupain at ang iyong mga kamag-anak at pumunta ka sa lupaing ipapakita ko sa iyo.'
3 Ug miingon ngadto kaniya, Mogawas ka gikan sa imong nasod, ug gikan sa imong mga kabanayan, ug moadto sa yuta nga akong ipakita kanimo.
4 Then came he out of the land of the Chaldaeans, and dwelt in Charran: and from thence, when his father was dead, he removed him into this land, wherein ye now dwell.
4 Nang magkagayo'y umalis siya sa lupain ng mga Caldeo at nanirahan sa Haran. At mula roon, pagkamatay ng kanyang ama, ay inilipat siya ng Diyos sa lupain na inyong tinitirhan ngayon.
4 Unya migawas siya sa yuta sa mga Caldeanhon, ug mipuyo sa Karran: ug gikan didto, sa diha nga ang iyang amahan patay na, siya mibalhin kaniya nganhi niini nga yuta, nga sa diin kamo karon nagpuyo.
5 And he gave him none inheritance in it, no, not so much as to set his foot on: yet he promised that he would give it to him for a possession, and to his seed after him, when as yet he had no child.
5 Hindi siya binigyan ng anuman doon bilang mana, kahit man lamang isang hakbang na lupa. Subalit ipinangakong ibibigay iyon sa kanya bilang ari-arian niya at sa kanyang mga anak ng na susunod sa kanya bagaman wala pa siyang anak.
5 Ug siya wala mihatag kaniya og panulundon diha niini, wala , wala bisan sama ka daku sa mabutangan sa iyang tiil: apan bisan pa siya misaad nga siya mohatag niini ngadto kaniya ingon nga usa ka butang nga gipanag-iya, ug ngadto sa iyang kaliwat sunod kaniya, sa diha nga siya wala pa nakabaton og anak.
6 And God spake on this wise, That his seed should sojourn in a strange land; and that they should bring them into bondage, and entreat them evil four hundred years.
6 Ganito ang sinabi ng Diyos, na ang kanyang binhi ay maninirahan sa lupain ng iba, at sila'y magiging alipin nila at aapihin nang apatnaraang taon.
6 Ug ang Dios misulti sa ingon niini nga paagi, Nga ang iyang kaliwat gayod magpuyo nga temporaryo diha sa usa ka langyaw nga yuta; ug nga sila moulipon kanila, ug modaugdaug kanila sa upat ka gatos ka tuig.
7 And the nation to whom they shall be in bondage will I judge, said God: and after that shall they come forth, and serve me in this place.
7 At ang bansang aalipin sa kanila ay aking hahatulan,' sabi ng Diyos. 'Pagkatapos ng mga bagay na ito ay lalabas sila at sasambahin nila ako sa dakong ito.'
7 Ug ang nasod kang kinsa sila nahimong ulipon akong hukman, miingon ang Dios: ug human niana sila mogawas, ug moalagad kanako dinhi niining dapita.
8 And he gave him the covenant of circumcision: and so Abraham begat Isaac, and circumcised him the eighth day; and Isaac begat Jacob; and Jacob begat the twelve patriarchs.
8 Pagkatapos ay ibinigay niya sa kanya ang tipan ng pagtutuli. Kaya't si Abraham ay naging ama ni Isaac, at ito'y tinuli nang ikawalong araw; at si Isaac ay naging ama ni Jacob, at si Jacob ng labindalawang patriyarka.
8 Ug siya mihatag kaniya sa kasabotan sa pagtuli: ug si Abraham nanganak ni Isaac, ug mituli kaniya sa ikawalo ka adlaw; ug si Isaac nanganak ni Jacob; ug si Jacob nanganak sa napulo ug duha ka patriarka.
9 And the patriarchs, moved with envy, sold Joseph into Egypt: but God was with him,
9 "Ang mga patriyarka, dahil sa inggit kay Jose ay ipinagbili siya sa Ehipto, ngunit ang Diyos ay kasama niya.
9 Ug ang mga patriarka, nga gigamhan sa kasina, mibaligya ni Jose ngadto sa Ehipto: apan ang Dios nag-uban kaniya,
10 And delivered him out of all his afflictions, and gave him favour and wisdom in the sight of Pharaoh king of Egypt; and he made him governor over Egypt and all his house.
10 Siya'y iniligtas sa lahat ng kanyang kapighatian, at binigyan siya ng biyaya at karunungan sa harapan ng Faraon na hari ng Ehipto; at kanyang pinili siya upang mamahala sa Ehipto at sa buong bahay niya.
10 Ug mipalingkawas kaniya gikan sa tanan niyang kasakitan, ug mihatag kaniya og pabor ug kaalam diha sa panan-aw ni Faraon ang hari sa Ehipto; ug siya mihimo kaniya nga gobernador ibabaw sa Ehipto ug sa tibuok niyang balay.
11 Now there came a dearth over all the land of Egypt and Chanaan, and great affliction: and our fathers found no sustenance.
11 Dumating noon ang taggutom sa buong Ehipto at sa Canaan, at nagkaroon ng malaking kahirapan, at walang matagpuang pagkain ang ating mga ninuno.
11 Karon dihay miabot nga usa ka gutom ibabaw sa tibuok yuta sa Ehipto ug Canaan, ug dakung kalisod: ug ang atong mga amahan walay nakita nga kabuhian.
12 But when Jacob heard that there was corn in Egypt, he sent out our fathers first.
12 Ngunit nang mabalitaan ni Jacob na may trigo sa Ehipto, sinugo niyang una ang ating mga ninuno.
12 Apan sa diha nga si Jacob naka-dungog nga dihay lugas sa Ehipto, siya mipadala sa atong mga amahan pag-una.
13 And at the second time Joseph was made known to his brethren; and Joseph's kindred was made known unto Pharaoh.
13 At sa ikalawang pagdalaw ay nagpakilala si Jose sa kanyang mga kapatid at nakilala ng Faraon ang pamilya ni Jose.
13 Ug sa ikaduhang higayon si Jose nailhan ngadto sa iyang mga igsoon; ug ang kabanay ni Jose gipaila ngadto ni Faraon.
14 Then sent Joseph, and called his father Jacob to him, and all his kindred, threescore and fifteen souls.
14 Pagkatapos ay nagsugo si Jose, inanyayahan niya si Jacob na kanyang ama, at ang lahat niyang kamag-anak na pitumpu't limang katao.
14 Unya mipadala si Jose, ug mipatawag sa iyang amahan nga si Jacob ngadto kaniya, ug ang tanan niyang kaliwat, kapitoan ug lima ka kalag.
15 So Jacob went down into Egypt, and died, he, and our fathers,
15 Kaya't nagtungo si Jacob sa Ehipto. Doon ay namatay siya at ang ating mga ninuno.
15 Mao nga si Jacob milugsong ngadto sa Ehipto, ug namatay, siya, ug ang atong mga amahan,
16 And were carried over into Sychem, and laid in the sepulchre that Abraham bought for a sum of money of the sons of Emmor the father of Sychem.
16 Sila'y ibinalik sa Shekem at inilagay sa libingang binili ni Abraham sa halaga ng pilak mula sa mga anak ni Hamor sa Shekem.
16 Ug gidala ngadto sa Sichem, ug gipahiluna diha sa lubnganan nga gipalit ni Abraham sa usa ka bili sa kwarta gikan sa mga anak ni Emmor ang amahan ni Sichem.
17 But when the time of the promise drew nigh, which God had sworn to Abraham, the people grew and multiplied in Egypt,
17 "Ngunit nang nalalapit na ang panahong ipinangako ng Diyos kay Abraham, ang ating sambayanan ay lumago at dumami sa Ehipto,
17 Apan sa diha nga ang panahon sa saad nagkaduol na, nga gisaad sa Dios ngadto ni Abraham, ang katawhan midaghan ug misanay sa Ehipto,
18 Till another king arose, which knew not Joseph.
18 hanggang sa lumitaw ang isang hari sa Ehipto na hindi nakakakilala kay Jose.
18 Hangtod nga mitindog ang laing hari, nga wala nakaila ni Jose.
19 The same dealt subtilly with our kindred, and evil entreated our fathers, so that they cast out their young children, to the end they might not live.
19 Pinagsamantalahan nito ang ating bansa at pinilit ang ating mga ninuno na itapon ang kanilang mga sanggol upang mamatay ang mga iyon.
19 Kini siya mitagad nga malinglahon ngadto sa atong mga kabanay, ug midaugdaug sa atong mga amahan, mao nga sila milabay sa ilang gagmay nga mga bata, sa tuyo nga sila dili mabuhi.
20 In which time Moses was born, and was exceeding fair, and nourished up in his father's house three months:
20 Nang panahong ito, si Moises ay ipinanganak at siya'y kasiya-siya sa Diyos. Siya'y inalagaan ng tatlong buwan sa bahay ng kanyang ama.
20 Sa maong panahon si Moses nahimugso, ug nga hilabihan ka ambongan, ug gialimahan diha sa balay sa iyang amahan sulod sa tulo ka bulan:
21 And when he was cast out, Pharaoh's daughter took him up, and nourished him for her own son.
21 Nang siya'y itapon, inampon siya ng anak na babae ng Faraon, at siya'y inalagaang gaya ng sariling anak niya.
21 Ug sa diha nga siya gilabay, ang babayeng anak ni Faraon mikuha kaniya, ug mialima kaniya ingon nga iyang kaugalingon nga anak.
22 And Moses was learned in all the wisdom of the Egyptians, and was mighty in words and in deeds.
22 Tinuruan si Moises sa lahat ng karunungan ng mga Ehipcio, at siya ay makapangyarihan sa kanyang mga salita at mga gawa.
22 Ug si Moses gitudloan diha sa tanan nga kaalam sa mga Ehiptohanon, ug gamhanan diha sa mga pulong ug sa binuhatan.
23 And when he was full forty years old, it came into his heart to visit his brethren the children of Israel.
23 "Nang siya'y apatnapung taong gulang na, naisipan niyang dalawin ang kanyang mga kapatid, na mga anak ni Israel.
23 Ug sa diha nga siya hingpit na nga kap-atan ka tuig ang panuigon, kini miabot sa iyang kasingkasing sa pagduaw sa iyang kaigsoonan ang mga anak sa Israel.
24 And seeing one of them suffer wrong, he defended him, and avenged him that was oppressed, and smote the Egyptian:
24 Nang makita niya na ang isa sa kanila ay pinahihirapan, kanyang ipinagtanggol at ipinaghiganti ang inaapi sa pamamagitan ng pagpatay sa Ehipcio.
24 Ug sa pagkakita sa usa kanila nga gidagmalan, siya nanalipod kaniya, ug gipanimalos siya nga gidaugdaug, ug gipatay ang Ehiptohanon:
25 For he supposed his brethren would have understood how that God by his hand would deliver them: but they understood not.
25 Noon ay inisip niya na naunawaan ng kanyang mga kababayan na ibinigay ng Diyos sa kanila ang kaligtasan sa pamamagitan niya, ngunit hindi nila naunawaan.
25 Kay iyang gidahum nga ang iyang kaigsoonan nakasabot unta unsaon sa Dios pinaagi sa iyang kamot pagluwas kanila: apan sila wala nakasabot.
26 And the next day he shewed himself unto them as they strove, and would have set them at one again, saying, Sirs, ye are brethren; why do ye wrong one to another?
26 Nang sumunod na araw, lumapit siya sa kanila samantalang sila'y nag-aaway, at ibig sana niyang sila'y pagkasunduin, na sinasabi, 'Mga ginoo, kayo'y magkapatid; bakit kayo nag-aaway?'
26 Ug sa pagkasunod adlaw siya mipakita sa iyang kaugalingon ngadto kanila samtang sila nag-away, ug buot unta mohusay aron paghiusa kanila pagusab, nga nagai-ngon, Mga sir, kamo managsoon; nganong kamo nagbuhat og sayop sa usa ug usa?
27 But he that did his neighbour wrong thrust him away, saying, Who made thee a ruler and a judge over us?
27 Ngunit itinulak siya ng nanakit sa kanyang kapwa, na sinasabi, 'Sino ang naglagay sa iyo na pinuno at hukom sa amin?
27 Apan siya nga nakahimo og sayop ngadto sa iyang silingan mitukmod kaniya, nga nagaingon, Kinsa ang mihimo kanimo nga punoan ug maghuhukom ibabaw kanamo?
28 Wilt thou kill me, as thou diddest the Egyptian yesterday?
28 Ibig mo ba akong patayin, gaya ng pagpatay mo kahapon sa Ehipcio?'
28 Buot ka ba mopatay kanako, ingon sa imong gihimo sa Ehiptohanon kagahapon?
29 Then fled Moses at this saying, and was a stranger in the land of Madian, where he begat two sons.
29 Nang marinig niya ito, tumakas si Moises at naging dayuhan sa lupain ng Midian, kung saan siya'y naging ama ng dalawang lalaki.
29 Unya miikyas si Moses tungod niini nga panultihon, ug nahimong usa ka langyaw sa yuta sa Midian, diin siya nakaanak og duha ka mga lalaking anak.
30 And when forty years were expired, there appeared to him in the wilderness of mount Sina an angel of the Lord in a flame of fire in a bush.
30 "Nang lumipas ang apatnapung taon, nagpakita sa kanya ang isang anghel sa ilang ng bundok ng Sinai, sa ningas ng apoy sa isang mababang punungkahoy.
30 Ug sa diha nga kap-atan ka tuig na ang milabay, dihay mipakita kaniya sa kamingawan sa bukid sa Sinai nga usa ka anghel sa Ginoo diha sa siga sa kalayo sa usa ka kahoykahoy.
31 When Moses saw it, he wondered at the sight: and as he drew near to behold it, the voice of the Lord came unto him,
31 Nang makita ito ni Moises, namangha siya sa tanawin; at sa kanyang paglapit upang tingnan ay dumating ang tinig ng Panginoon:
31 Sa diha nga si Moses nakakita niini, siya nahibulong sa talan-awon: ug samtang siya mipaduol sa pagtan-aw niini, ang tingog sa Ginoo miabot ngadto kaniya,
32 Saying, I am the God of thy fathers, the God of Abraham, and the God of Isaac, and the God of Jacob. Then Moses trembled, and durst not behold.
32 'Ako ang Diyos ng iyong mga ninuno, ang Diyos ni Abraham, at ni Isaac, at ni Jacob.' Nanginig si Moises at hindi nangahas tumingin.
32 Nga nagaingon, Ako mao ang Dios sa imong mga amahan, ang Dios ni Abraham, ug ang Dios ni Isaac, ug ang Dios ni Jacob. Unya si Moses mikurog, ug wala nangahas pagtan-aw.
33 Then said the Lord to him, Put off thy shoes from thy feet: for the place where thou standest is holy ground.
33 At sinabisa kanyang Panginoon, 'Alisin mo ang mga sandalyas sa iyong mga paa sapagkat ang dakong kinatatayuan mo ay lupang banal.
33 Unya miingon ang Ginoo ngadto kaniya, Huboa ang imong sapatos gikan sa imong mga tiil: kay ang dapit diin ikaw nagtindog balaan nga yuta.
34 I have seen, I have seen the affliction of my people which is in Egypt, and I have heard their groaning, and am come down to deliver them. And now come, I will send thee into Egypt.
34 Totoong nakita ko ang kaapihan ng aking bayang nasa Ehipto, at narinig ko ang kanilang daing, at ako'y bumaba upang sila'y iligtas. Ngayo'y lumapit ka, susuguin kita sa Ehipto.'
34 Ako nakakita, ako nakakita sa pag-antos sa akong katawhan nga atua sa Ehipto, ug ako nakadungog sa ilang pag-agulo, ug ako nanaug sa pagpalingkawas kanila. Ug karon dali, ako mopadala kanimo ngadto sa Ehipto.
35 This Moses whom they refused, saying, Who made thee a ruler and a judge? the same did God send to be a ruler and a deliverer by the hand of the angel which appeared to him in the bush.
35 "Ang Moises na ito na kanilang itinakuwil, na sinasabi, 'Sino ang sa iyo'y naglagay na pinuno at hukom?' ang siyang sinugo ng Diyos na maging pinuno at tagapagligtas sa pamamagitan ng anghel na sa kanya'y nagpakita sa mababang punungkahoy.
35 Kini si Moses kinsa ilang gisalikway, nga nagaingon, Kinsa ang mihimo kanimo nga punoan ug maghuhukom? siya mao ang gipadala sa Dios nga mahimong usa ka punoan ug manluluwas pinaagi sa kamot sa anghel nga mipakita ngadto kaniya diha sa kahoykahoy.
36 He brought them out, after that he had shewed wonders and signs in the land of Egypt, and in the Red sea, and in the wilderness forty years.
36 Sila'y pinangunahan ng taong ito nang siya'y gumawa ng mga kababalaghan at mga tanda sa Ehipto, at sa Dagat na Pula, at sa ilang sa loob ng apatnapung taon.
36 Siya midala kanila pagawas, human nga siya nakapakita og mga kahibulongan ug mga ilhanan diha sa yuta sa Ehipto, ug diha sa Pula nga dagat, ug diha sa kamingawan kap-atan ka tuig.
37 This is that Moses, which said unto the children of Israel, A prophet shall the Lord your God raise up unto you of your brethren, like unto me; him shall ye hear.
37 Ito ang Moises, na nagsabi sa mga anak ni Israel, 'Pipili para sa inyo ang Diyos ng isang propeta mula sa inyong mga kapatid, gaya ng pagpili niya sa akin.'
37 Kini mao kadtong Moses, nga miingon ngadto sa mga anak sa Israel, Usa ka propeta ang patindogon sa Ginoo nga inyong Dios nganha kaninyo gikan sa inyong kaigsoonan, sama ngari kanako; kaniya kamo maminaw.
38 This is he, that was in the church in the wilderness with the angel which spake to him in the mount Sina, and with our fathers: who received the lively oracles to give unto us:
38 Ito'y yaong naroon sa kapulungan sa ilang na kasama ang anghel na nagsalita sa kanya sa Bundok ng Sinai, at kasama ang ating mga ninuno. Tumanggap siya ng mga buhay na aral upang ibigay sa atin.
38 Kini siya, nga didto sa iglesya sa kamingawan uban sa anghel nga misulti ngadto kaniya diha sa bukid sa Sinai, ug uban sa atong mga amahan: kinsa midawat sa buhi nga mga pulong aron ihatag ngari kanato:
39 To whom our fathers would not obey, but thrust him from them, and in their hearts turned back again into Egypt,
39 Ayaw sumunod sa kanya ng ating mga ninuno, kundi siya'y kanilang itinakuwil, at sa kanilang mga puso'y bumalik sila sa Ehipto,
39 Ngadto kang kinsa ang atong mga amahan dili motuman, apan miabog kaniya gikan kanila, ug diha sa ilang mga kasingkasing mibalik pag-usab ngadto sa Ehipto,
40 Saying unto Aaron, Make us gods to go before us: for as for this Moses, which brought us out of the land of Egypt, we wot not what is become of him.
40 na sinasabi kay Aaron, 'Igawa mo kami ng mga diyos na mangunguna sa amin; sapagkat tungkol dito kay Moises na naglabas sa amin sa lupain ng Ehipto, ay hindi namin nalalaman kung ano ang nangyari sa kanya.'
40 Nga nagaingon ngadto ni Aaron, Buhati kami og mga dios nga molakaw una kanato: kay mahitungod niining Moses, nga midala kanato gikan sa yuta sa Ehipto, kita wala nasayod unsa ang nahitabo kaniya.
41 And they made a calf in those days, and offered sacrifice unto the idol, and rejoiced in the works of their own hands.
41 Gumawa sila nang mga araw na iyon ng isang guya, at naghandog ng alay sa diyus-diyosan at nagsaya sa mga gawa ng kanilang mga kamay.
41 Ug sila mihimo og usa ka nating baka niadtong mga adlawa, ug mihalad og sakripisyo ngadto sa diosdios, ug nagkalipay diha sa mga buhat sa ilang kaugalingon nga mga kamot.
42 Then God turned, and gave them up to worship the host of heaven; as it is written in the book of the prophets, O ye house of Israel, have ye offered to me slain beasts and sacrifices by the space of forty years in the wilderness?
42 Ngunit iniwan sila ng Diyos; at sila'y pinabayaang sumamba sa hukbo ng langit, gaya ng nasusulat sa aklat ng mga propeta: 'Inalayan ba ninyo ako ng mga hayop na pinatay at mga handog, na apatnapung taon sa ilang, O angkan ni Israel?
42 Unya ang Dios mitalikod, ug mitugyan kanila ngadto sa pagsimba sa panon sa langit; sama sa nahisulat diha sa basahon sa mga propeta, O kamong balay sa Israel, kamo ba nakahalad nganhi kanako og mga inihaw nga mga mananap ug mga sakripisyo sa gidugayon nga kap-atan ka tuig didto sa kamingawan?
43 Yea, ye took up the tabernacle of Moloch, and the star of your god Remphan, figures which ye made to worship them: and I will carry you away beyond Babylon.
43 Dinala ninyo ang tabernakulo ni Moloc, at ang bituin ng diyos ninyong si Refan, ang mga larawang ginawa ninyo upang inyong sambahin; at itatapon ko kayo sa dako pa roon ng Babilonia.'
43 Oo, kamo mipatindog sa tabernakulo ni Molok, ug sa bituon sa inyong dios nga si Remfan, mga larawan nga gibuhat ninyo aron sa pagsimba kanila: ug ako modala kaninyo palayo unahan sa Babilonia.
44 Our fathers had the tabernacle of witness in the wilderness, as he had appointed, speaking unto Moses, that he should make it according to the fashion that he had seen.
44 "Nasa ating mga ninuno sa ilang ang tabemakulo ng patotoo, ayon sa itinakda ng nagsalita kay Moises, na kanyang gawin alinsunod sa anyo na kanyang nakita.
44 Ang atong mga amahan nagbaton sa tabernakulo sa pagsaksi didto sa kamingawan, sama sa iyang gitudlo, nga nagasulti ngadto ni Moses, nga siya kinahanglan mobuhat niini sumala sa sumbanan nga iyang nakita.
45 Which also our fathers that came after brought in with Jesus into the possession of the Gentiles, whom God drave out before the face of our fathers, unto the days of David;
45 Dinala rin ito ng ating mga ninuno na kasama ni Josue nang kanilang sakupin ang mga bansa na pinalayas ng Diyos sa harapan ng ating mga ninuno. Ito ay nanatili roon hanggang sa mga araw ni David,
45 Nga gidala usab sa atong mga amahan nga misulod uban ni Jesus ngadto sa pagpanag-iya sa mga Hentil, kinsa giabog sa Dios sa atubangan sa nawong sa atong mga amahan, ngadto sa mga adlaw ni David;
46 Who found favour before God, and desired to find a tabernacle for the God of Jacob.
46 na nakatagpo ng biyaya sa paningin ng Diyos, at huminging makatagpo ng isang tahanang ukol sa Diyos ni Jacob.
46 Kinsa nakakaplag og pabor sa atubangan sa Dios, ug nagtinguha nga makakaplag og usa ka tabernakulo alang sa Dios ni Jacob.
47 But Solomon built him an house.
47 Subalit si Solomon ang nagtayo ng bahay para sa kanya.
47 Apan si Solomon ang mitukod kaniya og usa ka balay.
48 Howbeit the most High dwelleth not in temples made with hands; as saith the prophet,
48 Gayunma'y ang Kataas-taasan ay hindi naninirahan sa mga bahay na gawa ng mga kamay; gaya ng sinasabi ng propeta,
48 Hinuon ang labing Hataas wala nagapuyo diha sa mga templo nga hinimo uban sa mga kamot: sumala sa giingon sa propeta,
49 Heaven is my throne, and earth is my footstool: what house will ye build me? saith the Lord: or what is the place of my rest?
49 'Ang langit ang aking luklukan, at ang lupa ang tuntungan ng aking mga paa. Anong uri ng bahay ang itatayo ninyo para sa akin? sabi ng Panginoon, o anong dako ang aking pahingahan?
49 Ang langit mao ang akong trono, ug ang kalibotan mao ang akong tumbanan: unsa nga balay ang tukoron ninyo kanako? nagaingon ang Ginoo: o unsa ang dapit sa akong pahulay?
50 Hath not my hand made all these things?
50 Hindi ba ang aking kamay ang gumawa ng lahat ng mga bagay na ito?'
50 Dili ba ang akong mga kamot ang mihimo sa tanan niining mga butanga?
51 Ye stiffnecked and uncircumcised in heart and ears, ye do always resist the Holy Ghost: as your fathers did, so do ye.
51 "Kayong matitigas ang ulo at hindi tuli ang puso't mga tainga, kayo'y laging sumasalungat sa Espiritu Santo. Kung ano ang ginawa ng inyong mga ninuno, ay gayundin ang ginagawa ninyo.
51 Kamong mga tikig og liog ug walay tuli sa kasingkasing ug mga dalunggan, kamo nakigbatok kanunay sa Balaang Espirito: ingon sa gibuhat sa inyong mga amahan, mao usab ang buhat ninyo.
52 Which of the prophets have not your fathers persecuted? and they have slain them which shewed before of the coming of the Just One; of whom ye have been now the betrayers and murderers:
52 Alin sa mga propeta ang hindi inusig ng inyong mga ninuno? Kanilang pinatay ang mga nagpahayag noong una tungkol sa pagdating ng Matuwid, at ngayon kayo'y naging kanyang mga tagapagkanulo at mamamatay-tao.
52 Kinsa ba sa mga propeta ang wala gilutos sa inyong mga amahan? ug sila mipatay kanila nga mipakita kaniadto sa pag-abot sa Matarong; kang kinsa kamo karon nahimo nang mga mabudhion ug mga mamumuno:
53 Who have received the law by the disposition of angels, and have not kept it.
53 Kayo ang tumanggap ng kautusan ayon sa pangangasiwa ng mga anghel, at hindi ninyo ito tinupad."
53 Kinsa nakadawat sa balaod pinaagi sa paghatag sa mga anghel, ug wala mituman niini.
54 When they heard these things, they were cut to the heart, and they gnashed on him with their teeth.
54 Nang marinig nila ang mga bagay na ito, sila ay nagalit at nagngalit ang kanilang mga ngipin laban kay Esteban."
54 Sa diha nga sila nakadungog niining mga butanga, sila gihiwa diha sa ilang kasingkasing, ug sila mipakagot ngadto kaniya sa ilang mga ngipon.
55 But he, being full of the Holy Ghost, looked up stedfastly into heaven, and saw the glory of God, and Jesus standing on the right hand of God,
55 Ngunit siya, palibhasa'y puspos ng Espiritu Santo, ay tumitig sa langit at nakita niya ang kaluwalhatian ng Diyos, at si Jesus na nakatayo sa kanan ng Diyos.
55 Apan siya, ingon nga puno sa Balaang Espirito, mihangad pagtutok ngadto sa langit, ug nakakita sa himaya sa Dios, ug ni Jesus nga nagatindog sa tuo nga kamot sa Dios,
56 And said, Behold, I see the heavens opened, and the Son of man standing on the right hand of God.
56 Sinabi niya, "Tingnan ninyo, nakikita kong bukas ang mga langit at ang Anak ng Tao na nakatindig sa kanan ng Diyos."
56 Ug miingon, Tan-awa, akong nakita ang mga langit nga giablihan, ug ang Anak sa tawo nga nagatindog sa tuo nga kamot sa Dios.
57 Then they cried out with a loud voice, and stopped their ears, and ran upon him with one accord,
57 Subalit sila'y nagtakip ng kanilang mga tainga at sumigaw nang malakas at sama-samang sinugod siya.
57 Unya sila misinggit uban sa usa ka makusog nga tingog, ug misampong sa ilang mga dalunggan, ug nagakauyon nga midagan ngadto kaniya,
58 And cast him out of the city, and stoned him: and the witnesses laid down their clothes at a young man's feet, whose name was Saul.
58 Siya'y kanilang kinaladkad sa labas ng lunsod at pinagbabato; at inilagay ng mga saksi ang kanilang mga damit sa paanan ng isang binata na ang pangalan ay Saulo.
58 Ug miabog kaniya gawas sa syudad, ug mibato kaniya: ug ang mga saksi mibutang sa ilang mga sapot didto sa tiilan sa usa ka batan-on nga lalaki, kang kansang ngalan mao si Saulo.
59 And they stoned Stephen, calling upon God, and saying, Lord Jesus, receive my spirit.
59 Habang binabato nila si Esteban ay nananalangin siya, "Panginoong Jesus, tanggapin mo ang aking espiritu."
59 Ug sila mibato ni Esteban, nga nagatawag nganha sa Dios, ug nagaingon, Ginoong Jesus, dawata ang akong espirito.
60 And he kneeled down, and cried with a loud voice, Lord, lay not this sin to their charge. And when he had said this, he fell asleep.
60 Siya'y lumuhod at sumigaw ng malakas, "Panginoon, huwag mo silang papanagutin sa kasalanang ito." At pagkasabi niya nito ay namatay siya.
60 Ug siya miluhod, ug misinggit uban sa usa ka makusog nga tingog, Ginoo, ayaw paningla kini nga sala ngadto kanila. Ug sa diha nga siya nakasulti niini, siya nahikatulog.
PREVIOUS
NEXT
1 Sinabi ng pinakapunong pari, "Totoo ba ang mga bagay na ito?"
1 Unya miingon ang labaw nga pari, Ingon ba diay niini kining mga butanga?
2 And he said, Men, brethren, and fathers, hearken; The God of glory appeared unto our father Abraham, when he was in Mesopotamia, before he dwelt in Charran,
2 At sumagot si Esteban, "Mga ginoo, mga kapatid, at mga magulang, makinig kayo. Ang Diyos ng kaluwalhatian ay nagpakita kay Abraham na ating ama noong siya'y nasa Mesopotamia, bago siya nanirahan sa Haran.
2 Ug siya miingon, Mga tawo, mga igsoon, ug mga amahan, paminaw; Ang Dios sa himaya mipakita ngadto sa atong amahan nga si Abraham, sa diha nga siya didto pa sa Mesopotamia, sa wala pa siya mopuyo sa Karran,
3 And said unto him, Get thee out of thy country, and from thy kindred, and come into the land which I shall shew thee.
3 Sinabi sa kanya, 'Iwan mo ang iyong lupain at ang iyong mga kamag-anak at pumunta ka sa lupaing ipapakita ko sa iyo.'
3 Ug miingon ngadto kaniya, Mogawas ka gikan sa imong nasod, ug gikan sa imong mga kabanayan, ug moadto sa yuta nga akong ipakita kanimo.
4 Then came he out of the land of the Chaldaeans, and dwelt in Charran: and from thence, when his father was dead, he removed him into this land, wherein ye now dwell.
4 Nang magkagayo'y umalis siya sa lupain ng mga Caldeo at nanirahan sa Haran. At mula roon, pagkamatay ng kanyang ama, ay inilipat siya ng Diyos sa lupain na inyong tinitirhan ngayon.
4 Unya migawas siya sa yuta sa mga Caldeanhon, ug mipuyo sa Karran: ug gikan didto, sa diha nga ang iyang amahan patay na, siya mibalhin kaniya nganhi niini nga yuta, nga sa diin kamo karon nagpuyo.
5 And he gave him none inheritance in it, no, not so much as to set his foot on: yet he promised that he would give it to him for a possession, and to his seed after him, when as yet he had no child.
5 Hindi siya binigyan ng anuman doon bilang mana, kahit man lamang isang hakbang na lupa. Subalit ipinangakong ibibigay iyon sa kanya bilang ari-arian niya at sa kanyang mga anak ng na susunod sa kanya bagaman wala pa siyang anak.
5 Ug siya wala mihatag kaniya og panulundon diha niini, wala , wala bisan sama ka daku sa mabutangan sa iyang tiil: apan bisan pa siya misaad nga siya mohatag niini ngadto kaniya ingon nga usa ka butang nga gipanag-iya, ug ngadto sa iyang kaliwat sunod kaniya, sa diha nga siya wala pa nakabaton og anak.
6 And God spake on this wise, That his seed should sojourn in a strange land; and that they should bring them into bondage, and entreat them evil four hundred years.
6 Ganito ang sinabi ng Diyos, na ang kanyang binhi ay maninirahan sa lupain ng iba, at sila'y magiging alipin nila at aapihin nang apatnaraang taon.
6 Ug ang Dios misulti sa ingon niini nga paagi, Nga ang iyang kaliwat gayod magpuyo nga temporaryo diha sa usa ka langyaw nga yuta; ug nga sila moulipon kanila, ug modaugdaug kanila sa upat ka gatos ka tuig.
7 And the nation to whom they shall be in bondage will I judge, said God: and after that shall they come forth, and serve me in this place.
7 At ang bansang aalipin sa kanila ay aking hahatulan,' sabi ng Diyos. 'Pagkatapos ng mga bagay na ito ay lalabas sila at sasambahin nila ako sa dakong ito.'
7 Ug ang nasod kang kinsa sila nahimong ulipon akong hukman, miingon ang Dios: ug human niana sila mogawas, ug moalagad kanako dinhi niining dapita.
8 And he gave him the covenant of circumcision: and so Abraham begat Isaac, and circumcised him the eighth day; and Isaac begat Jacob; and Jacob begat the twelve patriarchs.
8 Pagkatapos ay ibinigay niya sa kanya ang tipan ng pagtutuli. Kaya't si Abraham ay naging ama ni Isaac, at ito'y tinuli nang ikawalong araw; at si Isaac ay naging ama ni Jacob, at si Jacob ng labindalawang patriyarka.
8 Ug siya mihatag kaniya sa kasabotan sa pagtuli: ug si Abraham nanganak ni Isaac, ug mituli kaniya sa ikawalo ka adlaw; ug si Isaac nanganak ni Jacob; ug si Jacob nanganak sa napulo ug duha ka patriarka.
9 And the patriarchs, moved with envy, sold Joseph into Egypt: but God was with him,
9 "Ang mga patriyarka, dahil sa inggit kay Jose ay ipinagbili siya sa Ehipto, ngunit ang Diyos ay kasama niya.
9 Ug ang mga patriarka, nga gigamhan sa kasina, mibaligya ni Jose ngadto sa Ehipto: apan ang Dios nag-uban kaniya,
10 And delivered him out of all his afflictions, and gave him favour and wisdom in the sight of Pharaoh king of Egypt; and he made him governor over Egypt and all his house.
10 Siya'y iniligtas sa lahat ng kanyang kapighatian, at binigyan siya ng biyaya at karunungan sa harapan ng Faraon na hari ng Ehipto; at kanyang pinili siya upang mamahala sa Ehipto at sa buong bahay niya.
10 Ug mipalingkawas kaniya gikan sa tanan niyang kasakitan, ug mihatag kaniya og pabor ug kaalam diha sa panan-aw ni Faraon ang hari sa Ehipto; ug siya mihimo kaniya nga gobernador ibabaw sa Ehipto ug sa tibuok niyang balay.
11 Now there came a dearth over all the land of Egypt and Chanaan, and great affliction: and our fathers found no sustenance.
11 Dumating noon ang taggutom sa buong Ehipto at sa Canaan, at nagkaroon ng malaking kahirapan, at walang matagpuang pagkain ang ating mga ninuno.
11 Karon dihay miabot nga usa ka gutom ibabaw sa tibuok yuta sa Ehipto ug Canaan, ug dakung kalisod: ug ang atong mga amahan walay nakita nga kabuhian.
12 But when Jacob heard that there was corn in Egypt, he sent out our fathers first.
12 Ngunit nang mabalitaan ni Jacob na may trigo sa Ehipto, sinugo niyang una ang ating mga ninuno.
12 Apan sa diha nga si Jacob naka-dungog nga dihay lugas sa Ehipto, siya mipadala sa atong mga amahan pag-una.
13 And at the second time Joseph was made known to his brethren; and Joseph's kindred was made known unto Pharaoh.
13 At sa ikalawang pagdalaw ay nagpakilala si Jose sa kanyang mga kapatid at nakilala ng Faraon ang pamilya ni Jose.
13 Ug sa ikaduhang higayon si Jose nailhan ngadto sa iyang mga igsoon; ug ang kabanay ni Jose gipaila ngadto ni Faraon.
14 Then sent Joseph, and called his father Jacob to him, and all his kindred, threescore and fifteen souls.
14 Pagkatapos ay nagsugo si Jose, inanyayahan niya si Jacob na kanyang ama, at ang lahat niyang kamag-anak na pitumpu't limang katao.
14 Unya mipadala si Jose, ug mipatawag sa iyang amahan nga si Jacob ngadto kaniya, ug ang tanan niyang kaliwat, kapitoan ug lima ka kalag.
15 So Jacob went down into Egypt, and died, he, and our fathers,
15 Kaya't nagtungo si Jacob sa Ehipto. Doon ay namatay siya at ang ating mga ninuno.
15 Mao nga si Jacob milugsong ngadto sa Ehipto, ug namatay, siya, ug ang atong mga amahan,
16 And were carried over into Sychem, and laid in the sepulchre that Abraham bought for a sum of money of the sons of Emmor the father of Sychem.
16 Sila'y ibinalik sa Shekem at inilagay sa libingang binili ni Abraham sa halaga ng pilak mula sa mga anak ni Hamor sa Shekem.
16 Ug gidala ngadto sa Sichem, ug gipahiluna diha sa lubnganan nga gipalit ni Abraham sa usa ka bili sa kwarta gikan sa mga anak ni Emmor ang amahan ni Sichem.
17 But when the time of the promise drew nigh, which God had sworn to Abraham, the people grew and multiplied in Egypt,
17 "Ngunit nang nalalapit na ang panahong ipinangako ng Diyos kay Abraham, ang ating sambayanan ay lumago at dumami sa Ehipto,
17 Apan sa diha nga ang panahon sa saad nagkaduol na, nga gisaad sa Dios ngadto ni Abraham, ang katawhan midaghan ug misanay sa Ehipto,
18 Till another king arose, which knew not Joseph.
18 hanggang sa lumitaw ang isang hari sa Ehipto na hindi nakakakilala kay Jose.
18 Hangtod nga mitindog ang laing hari, nga wala nakaila ni Jose.
19 The same dealt subtilly with our kindred, and evil entreated our fathers, so that they cast out their young children, to the end they might not live.
19 Pinagsamantalahan nito ang ating bansa at pinilit ang ating mga ninuno na itapon ang kanilang mga sanggol upang mamatay ang mga iyon.
19 Kini siya mitagad nga malinglahon ngadto sa atong mga kabanay, ug midaugdaug sa atong mga amahan, mao nga sila milabay sa ilang gagmay nga mga bata, sa tuyo nga sila dili mabuhi.
20 In which time Moses was born, and was exceeding fair, and nourished up in his father's house three months:
20 Nang panahong ito, si Moises ay ipinanganak at siya'y kasiya-siya sa Diyos. Siya'y inalagaan ng tatlong buwan sa bahay ng kanyang ama.
20 Sa maong panahon si Moses nahimugso, ug nga hilabihan ka ambongan, ug gialimahan diha sa balay sa iyang amahan sulod sa tulo ka bulan:
21 And when he was cast out, Pharaoh's daughter took him up, and nourished him for her own son.
21 Nang siya'y itapon, inampon siya ng anak na babae ng Faraon, at siya'y inalagaang gaya ng sariling anak niya.
21 Ug sa diha nga siya gilabay, ang babayeng anak ni Faraon mikuha kaniya, ug mialima kaniya ingon nga iyang kaugalingon nga anak.
22 And Moses was learned in all the wisdom of the Egyptians, and was mighty in words and in deeds.
22 Tinuruan si Moises sa lahat ng karunungan ng mga Ehipcio, at siya ay makapangyarihan sa kanyang mga salita at mga gawa.
22 Ug si Moses gitudloan diha sa tanan nga kaalam sa mga Ehiptohanon, ug gamhanan diha sa mga pulong ug sa binuhatan.
23 And when he was full forty years old, it came into his heart to visit his brethren the children of Israel.
23 "Nang siya'y apatnapung taong gulang na, naisipan niyang dalawin ang kanyang mga kapatid, na mga anak ni Israel.
23 Ug sa diha nga siya hingpit na nga kap-atan ka tuig ang panuigon, kini miabot sa iyang kasingkasing sa pagduaw sa iyang kaigsoonan ang mga anak sa Israel.
24 And seeing one of them suffer wrong, he defended him, and avenged him that was oppressed, and smote the Egyptian:
24 Nang makita niya na ang isa sa kanila ay pinahihirapan, kanyang ipinagtanggol at ipinaghiganti ang inaapi sa pamamagitan ng pagpatay sa Ehipcio.
24 Ug sa pagkakita sa usa kanila nga gidagmalan, siya nanalipod kaniya, ug gipanimalos siya nga gidaugdaug, ug gipatay ang Ehiptohanon:
25 For he supposed his brethren would have understood how that God by his hand would deliver them: but they understood not.
25 Noon ay inisip niya na naunawaan ng kanyang mga kababayan na ibinigay ng Diyos sa kanila ang kaligtasan sa pamamagitan niya, ngunit hindi nila naunawaan.
25 Kay iyang gidahum nga ang iyang kaigsoonan nakasabot unta unsaon sa Dios pinaagi sa iyang kamot pagluwas kanila: apan sila wala nakasabot.
26 And the next day he shewed himself unto them as they strove, and would have set them at one again, saying, Sirs, ye are brethren; why do ye wrong one to another?
26 Nang sumunod na araw, lumapit siya sa kanila samantalang sila'y nag-aaway, at ibig sana niyang sila'y pagkasunduin, na sinasabi, 'Mga ginoo, kayo'y magkapatid; bakit kayo nag-aaway?'
26 Ug sa pagkasunod adlaw siya mipakita sa iyang kaugalingon ngadto kanila samtang sila nag-away, ug buot unta mohusay aron paghiusa kanila pagusab, nga nagai-ngon, Mga sir, kamo managsoon; nganong kamo nagbuhat og sayop sa usa ug usa?
27 But he that did his neighbour wrong thrust him away, saying, Who made thee a ruler and a judge over us?
27 Ngunit itinulak siya ng nanakit sa kanyang kapwa, na sinasabi, 'Sino ang naglagay sa iyo na pinuno at hukom sa amin?
27 Apan siya nga nakahimo og sayop ngadto sa iyang silingan mitukmod kaniya, nga nagaingon, Kinsa ang mihimo kanimo nga punoan ug maghuhukom ibabaw kanamo?
28 Wilt thou kill me, as thou diddest the Egyptian yesterday?
28 Ibig mo ba akong patayin, gaya ng pagpatay mo kahapon sa Ehipcio?'
28 Buot ka ba mopatay kanako, ingon sa imong gihimo sa Ehiptohanon kagahapon?
29 Then fled Moses at this saying, and was a stranger in the land of Madian, where he begat two sons.
29 Nang marinig niya ito, tumakas si Moises at naging dayuhan sa lupain ng Midian, kung saan siya'y naging ama ng dalawang lalaki.
29 Unya miikyas si Moses tungod niini nga panultihon, ug nahimong usa ka langyaw sa yuta sa Midian, diin siya nakaanak og duha ka mga lalaking anak.
30 And when forty years were expired, there appeared to him in the wilderness of mount Sina an angel of the Lord in a flame of fire in a bush.
30 "Nang lumipas ang apatnapung taon, nagpakita sa kanya ang isang anghel sa ilang ng bundok ng Sinai, sa ningas ng apoy sa isang mababang punungkahoy.
30 Ug sa diha nga kap-atan ka tuig na ang milabay, dihay mipakita kaniya sa kamingawan sa bukid sa Sinai nga usa ka anghel sa Ginoo diha sa siga sa kalayo sa usa ka kahoykahoy.
31 When Moses saw it, he wondered at the sight: and as he drew near to behold it, the voice of the Lord came unto him,
31 Nang makita ito ni Moises, namangha siya sa tanawin; at sa kanyang paglapit upang tingnan ay dumating ang tinig ng Panginoon:
31 Sa diha nga si Moses nakakita niini, siya nahibulong sa talan-awon: ug samtang siya mipaduol sa pagtan-aw niini, ang tingog sa Ginoo miabot ngadto kaniya,
32 Saying, I am the God of thy fathers, the God of Abraham, and the God of Isaac, and the God of Jacob. Then Moses trembled, and durst not behold.
32 'Ako ang Diyos ng iyong mga ninuno, ang Diyos ni Abraham, at ni Isaac, at ni Jacob.' Nanginig si Moises at hindi nangahas tumingin.
32 Nga nagaingon, Ako mao ang Dios sa imong mga amahan, ang Dios ni Abraham, ug ang Dios ni Isaac, ug ang Dios ni Jacob. Unya si Moses mikurog, ug wala nangahas pagtan-aw.
33 Then said the Lord to him, Put off thy shoes from thy feet: for the place where thou standest is holy ground.
33 At sinabisa kanyang Panginoon, 'Alisin mo ang mga sandalyas sa iyong mga paa sapagkat ang dakong kinatatayuan mo ay lupang banal.
33 Unya miingon ang Ginoo ngadto kaniya, Huboa ang imong sapatos gikan sa imong mga tiil: kay ang dapit diin ikaw nagtindog balaan nga yuta.
34 I have seen, I have seen the affliction of my people which is in Egypt, and I have heard their groaning, and am come down to deliver them. And now come, I will send thee into Egypt.
34 Totoong nakita ko ang kaapihan ng aking bayang nasa Ehipto, at narinig ko ang kanilang daing, at ako'y bumaba upang sila'y iligtas. Ngayo'y lumapit ka, susuguin kita sa Ehipto.'
34 Ako nakakita, ako nakakita sa pag-antos sa akong katawhan nga atua sa Ehipto, ug ako nakadungog sa ilang pag-agulo, ug ako nanaug sa pagpalingkawas kanila. Ug karon dali, ako mopadala kanimo ngadto sa Ehipto.
35 This Moses whom they refused, saying, Who made thee a ruler and a judge? the same did God send to be a ruler and a deliverer by the hand of the angel which appeared to him in the bush.
35 "Ang Moises na ito na kanilang itinakuwil, na sinasabi, 'Sino ang sa iyo'y naglagay na pinuno at hukom?' ang siyang sinugo ng Diyos na maging pinuno at tagapagligtas sa pamamagitan ng anghel na sa kanya'y nagpakita sa mababang punungkahoy.
35 Kini si Moses kinsa ilang gisalikway, nga nagaingon, Kinsa ang mihimo kanimo nga punoan ug maghuhukom? siya mao ang gipadala sa Dios nga mahimong usa ka punoan ug manluluwas pinaagi sa kamot sa anghel nga mipakita ngadto kaniya diha sa kahoykahoy.
36 He brought them out, after that he had shewed wonders and signs in the land of Egypt, and in the Red sea, and in the wilderness forty years.
36 Sila'y pinangunahan ng taong ito nang siya'y gumawa ng mga kababalaghan at mga tanda sa Ehipto, at sa Dagat na Pula, at sa ilang sa loob ng apatnapung taon.
36 Siya midala kanila pagawas, human nga siya nakapakita og mga kahibulongan ug mga ilhanan diha sa yuta sa Ehipto, ug diha sa Pula nga dagat, ug diha sa kamingawan kap-atan ka tuig.
37 This is that Moses, which said unto the children of Israel, A prophet shall the Lord your God raise up unto you of your brethren, like unto me; him shall ye hear.
37 Ito ang Moises, na nagsabi sa mga anak ni Israel, 'Pipili para sa inyo ang Diyos ng isang propeta mula sa inyong mga kapatid, gaya ng pagpili niya sa akin.'
37 Kini mao kadtong Moses, nga miingon ngadto sa mga anak sa Israel, Usa ka propeta ang patindogon sa Ginoo nga inyong Dios nganha kaninyo gikan sa inyong kaigsoonan, sama ngari kanako; kaniya kamo maminaw.
38 This is he, that was in the church in the wilderness with the angel which spake to him in the mount Sina, and with our fathers: who received the lively oracles to give unto us:
38 Ito'y yaong naroon sa kapulungan sa ilang na kasama ang anghel na nagsalita sa kanya sa Bundok ng Sinai, at kasama ang ating mga ninuno. Tumanggap siya ng mga buhay na aral upang ibigay sa atin.
38 Kini siya, nga didto sa iglesya sa kamingawan uban sa anghel nga misulti ngadto kaniya diha sa bukid sa Sinai, ug uban sa atong mga amahan: kinsa midawat sa buhi nga mga pulong aron ihatag ngari kanato:
39 To whom our fathers would not obey, but thrust him from them, and in their hearts turned back again into Egypt,
39 Ayaw sumunod sa kanya ng ating mga ninuno, kundi siya'y kanilang itinakuwil, at sa kanilang mga puso'y bumalik sila sa Ehipto,
39 Ngadto kang kinsa ang atong mga amahan dili motuman, apan miabog kaniya gikan kanila, ug diha sa ilang mga kasingkasing mibalik pag-usab ngadto sa Ehipto,
40 Saying unto Aaron, Make us gods to go before us: for as for this Moses, which brought us out of the land of Egypt, we wot not what is become of him.
40 na sinasabi kay Aaron, 'Igawa mo kami ng mga diyos na mangunguna sa amin; sapagkat tungkol dito kay Moises na naglabas sa amin sa lupain ng Ehipto, ay hindi namin nalalaman kung ano ang nangyari sa kanya.'
40 Nga nagaingon ngadto ni Aaron, Buhati kami og mga dios nga molakaw una kanato: kay mahitungod niining Moses, nga midala kanato gikan sa yuta sa Ehipto, kita wala nasayod unsa ang nahitabo kaniya.
41 And they made a calf in those days, and offered sacrifice unto the idol, and rejoiced in the works of their own hands.
41 Gumawa sila nang mga araw na iyon ng isang guya, at naghandog ng alay sa diyus-diyosan at nagsaya sa mga gawa ng kanilang mga kamay.
41 Ug sila mihimo og usa ka nating baka niadtong mga adlawa, ug mihalad og sakripisyo ngadto sa diosdios, ug nagkalipay diha sa mga buhat sa ilang kaugalingon nga mga kamot.
42 Then God turned, and gave them up to worship the host of heaven; as it is written in the book of the prophets, O ye house of Israel, have ye offered to me slain beasts and sacrifices by the space of forty years in the wilderness?
42 Ngunit iniwan sila ng Diyos; at sila'y pinabayaang sumamba sa hukbo ng langit, gaya ng nasusulat sa aklat ng mga propeta: 'Inalayan ba ninyo ako ng mga hayop na pinatay at mga handog, na apatnapung taon sa ilang, O angkan ni Israel?
42 Unya ang Dios mitalikod, ug mitugyan kanila ngadto sa pagsimba sa panon sa langit; sama sa nahisulat diha sa basahon sa mga propeta, O kamong balay sa Israel, kamo ba nakahalad nganhi kanako og mga inihaw nga mga mananap ug mga sakripisyo sa gidugayon nga kap-atan ka tuig didto sa kamingawan?
43 Yea, ye took up the tabernacle of Moloch, and the star of your god Remphan, figures which ye made to worship them: and I will carry you away beyond Babylon.
43 Dinala ninyo ang tabernakulo ni Moloc, at ang bituin ng diyos ninyong si Refan, ang mga larawang ginawa ninyo upang inyong sambahin; at itatapon ko kayo sa dako pa roon ng Babilonia.'
43 Oo, kamo mipatindog sa tabernakulo ni Molok, ug sa bituon sa inyong dios nga si Remfan, mga larawan nga gibuhat ninyo aron sa pagsimba kanila: ug ako modala kaninyo palayo unahan sa Babilonia.
44 Our fathers had the tabernacle of witness in the wilderness, as he had appointed, speaking unto Moses, that he should make it according to the fashion that he had seen.
44 "Nasa ating mga ninuno sa ilang ang tabemakulo ng patotoo, ayon sa itinakda ng nagsalita kay Moises, na kanyang gawin alinsunod sa anyo na kanyang nakita.
44 Ang atong mga amahan nagbaton sa tabernakulo sa pagsaksi didto sa kamingawan, sama sa iyang gitudlo, nga nagasulti ngadto ni Moses, nga siya kinahanglan mobuhat niini sumala sa sumbanan nga iyang nakita.
45 Which also our fathers that came after brought in with Jesus into the possession of the Gentiles, whom God drave out before the face of our fathers, unto the days of David;
45 Dinala rin ito ng ating mga ninuno na kasama ni Josue nang kanilang sakupin ang mga bansa na pinalayas ng Diyos sa harapan ng ating mga ninuno. Ito ay nanatili roon hanggang sa mga araw ni David,
45 Nga gidala usab sa atong mga amahan nga misulod uban ni Jesus ngadto sa pagpanag-iya sa mga Hentil, kinsa giabog sa Dios sa atubangan sa nawong sa atong mga amahan, ngadto sa mga adlaw ni David;
46 Who found favour before God, and desired to find a tabernacle for the God of Jacob.
46 na nakatagpo ng biyaya sa paningin ng Diyos, at huminging makatagpo ng isang tahanang ukol sa Diyos ni Jacob.
46 Kinsa nakakaplag og pabor sa atubangan sa Dios, ug nagtinguha nga makakaplag og usa ka tabernakulo alang sa Dios ni Jacob.
47 But Solomon built him an house.
47 Subalit si Solomon ang nagtayo ng bahay para sa kanya.
47 Apan si Solomon ang mitukod kaniya og usa ka balay.
48 Howbeit the most High dwelleth not in temples made with hands; as saith the prophet,
48 Gayunma'y ang Kataas-taasan ay hindi naninirahan sa mga bahay na gawa ng mga kamay; gaya ng sinasabi ng propeta,
48 Hinuon ang labing Hataas wala nagapuyo diha sa mga templo nga hinimo uban sa mga kamot: sumala sa giingon sa propeta,
49 Heaven is my throne, and earth is my footstool: what house will ye build me? saith the Lord: or what is the place of my rest?
49 'Ang langit ang aking luklukan, at ang lupa ang tuntungan ng aking mga paa. Anong uri ng bahay ang itatayo ninyo para sa akin? sabi ng Panginoon, o anong dako ang aking pahingahan?
49 Ang langit mao ang akong trono, ug ang kalibotan mao ang akong tumbanan: unsa nga balay ang tukoron ninyo kanako? nagaingon ang Ginoo: o unsa ang dapit sa akong pahulay?
50 Hath not my hand made all these things?
50 Hindi ba ang aking kamay ang gumawa ng lahat ng mga bagay na ito?'
50 Dili ba ang akong mga kamot ang mihimo sa tanan niining mga butanga?
51 Ye stiffnecked and uncircumcised in heart and ears, ye do always resist the Holy Ghost: as your fathers did, so do ye.
51 "Kayong matitigas ang ulo at hindi tuli ang puso't mga tainga, kayo'y laging sumasalungat sa Espiritu Santo. Kung ano ang ginawa ng inyong mga ninuno, ay gayundin ang ginagawa ninyo.
51 Kamong mga tikig og liog ug walay tuli sa kasingkasing ug mga dalunggan, kamo nakigbatok kanunay sa Balaang Espirito: ingon sa gibuhat sa inyong mga amahan, mao usab ang buhat ninyo.
52 Which of the prophets have not your fathers persecuted? and they have slain them which shewed before of the coming of the Just One; of whom ye have been now the betrayers and murderers:
52 Alin sa mga propeta ang hindi inusig ng inyong mga ninuno? Kanilang pinatay ang mga nagpahayag noong una tungkol sa pagdating ng Matuwid, at ngayon kayo'y naging kanyang mga tagapagkanulo at mamamatay-tao.
52 Kinsa ba sa mga propeta ang wala gilutos sa inyong mga amahan? ug sila mipatay kanila nga mipakita kaniadto sa pag-abot sa Matarong; kang kinsa kamo karon nahimo nang mga mabudhion ug mga mamumuno:
53 Who have received the law by the disposition of angels, and have not kept it.
53 Kayo ang tumanggap ng kautusan ayon sa pangangasiwa ng mga anghel, at hindi ninyo ito tinupad."
53 Kinsa nakadawat sa balaod pinaagi sa paghatag sa mga anghel, ug wala mituman niini.
54 When they heard these things, they were cut to the heart, and they gnashed on him with their teeth.
54 Nang marinig nila ang mga bagay na ito, sila ay nagalit at nagngalit ang kanilang mga ngipin laban kay Esteban."
54 Sa diha nga sila nakadungog niining mga butanga, sila gihiwa diha sa ilang kasingkasing, ug sila mipakagot ngadto kaniya sa ilang mga ngipon.
55 But he, being full of the Holy Ghost, looked up stedfastly into heaven, and saw the glory of God, and Jesus standing on the right hand of God,
55 Ngunit siya, palibhasa'y puspos ng Espiritu Santo, ay tumitig sa langit at nakita niya ang kaluwalhatian ng Diyos, at si Jesus na nakatayo sa kanan ng Diyos.
55 Apan siya, ingon nga puno sa Balaang Espirito, mihangad pagtutok ngadto sa langit, ug nakakita sa himaya sa Dios, ug ni Jesus nga nagatindog sa tuo nga kamot sa Dios,
56 And said, Behold, I see the heavens opened, and the Son of man standing on the right hand of God.
56 Sinabi niya, "Tingnan ninyo, nakikita kong bukas ang mga langit at ang Anak ng Tao na nakatindig sa kanan ng Diyos."
56 Ug miingon, Tan-awa, akong nakita ang mga langit nga giablihan, ug ang Anak sa tawo nga nagatindog sa tuo nga kamot sa Dios.
57 Then they cried out with a loud voice, and stopped their ears, and ran upon him with one accord,
57 Subalit sila'y nagtakip ng kanilang mga tainga at sumigaw nang malakas at sama-samang sinugod siya.
57 Unya sila misinggit uban sa usa ka makusog nga tingog, ug misampong sa ilang mga dalunggan, ug nagakauyon nga midagan ngadto kaniya,
58 And cast him out of the city, and stoned him: and the witnesses laid down their clothes at a young man's feet, whose name was Saul.
58 Siya'y kanilang kinaladkad sa labas ng lunsod at pinagbabato; at inilagay ng mga saksi ang kanilang mga damit sa paanan ng isang binata na ang pangalan ay Saulo.
58 Ug miabog kaniya gawas sa syudad, ug mibato kaniya: ug ang mga saksi mibutang sa ilang mga sapot didto sa tiilan sa usa ka batan-on nga lalaki, kang kansang ngalan mao si Saulo.
59 And they stoned Stephen, calling upon God, and saying, Lord Jesus, receive my spirit.
59 Habang binabato nila si Esteban ay nananalangin siya, "Panginoong Jesus, tanggapin mo ang aking espiritu."
59 Ug sila mibato ni Esteban, nga nagatawag nganha sa Dios, ug nagaingon, Ginoong Jesus, dawata ang akong espirito.
60 And he kneeled down, and cried with a loud voice, Lord, lay not this sin to their charge. And when he had said this, he fell asleep.
60 Siya'y lumuhod at sumigaw ng malakas, "Panginoon, huwag mo silang papanagutin sa kasalanang ito." At pagkasabi niya nito ay namatay siya.
60 Ug siya miluhod, ug misinggit uban sa usa ka makusog nga tingog, Ginoo, ayaw paningla kini nga sala ngadto kanila. Ug sa diha nga siya nakasulti niini, siya nahikatulog.
PREVIOUS
NEXT
No comments:
Post a Comment